e-government ေကာင္းက်ိဳးနဲ႕ ဆိုးက်ိဳး မ်ား

ေကာင္းက်ိဳးမ်ား 

အခ်ိန္တုိ လွ်င္ျမန္စြာ ေဆာင္ရြက္ႏုိင္ျခင္းကေတာ့ အေျခခံ အက်ဆုံးေသာ ေကာင္းက်ဳိး တစ္ခု ျဖစ္ပါတယ္။ တကယ္ေတာ့ ဒါဟာအစုိးရနဲ႔ ျပည္သူ ႏွစ္ဦးႏွစ္ဖက္ အက်ဳိး ျဖစ္ထြန္းေစ ပါ တယ္။ ျပည္သူ႔အတြက္ အစုိး ရျဖစ္တာေၾကာင့္ အစိုးရအတြက္ ၿပည္သူ ဆုိတာလဲ လုိအပ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ လူထုအ ဆင္ေျပ ေခ်ာေမြ႕ေနေစေရး လုပ္ငန္းေဆာင္တာမ်ားဟာ ေကာင္းက်ဳိး ျဖစ္ထြန္းမႈကို ဦးတည္ပါတယ္။ အစိုးရရဲ႕ ေန႔ စဥ္ ေဆာင္ရြက္ေနတဲ့ လုပ္ငန္းေဆာင္တာမ်ားကို e-Government က႑မ်ဳိးစုံကေန တစ္ဆင့္ ခ်ိတ္ဆက္ ေဆာင္ရြက္ေနတဲ့ လူထုႀကီးကို တုိက္႐ုိက္နဲ႔ ျမန္ျမန္ခ်ထား အသိေပးႏုိင္ဖုိ႔ လိုအပ္ပါတယ္။ ဒီလုိပြင့္လင္းတဲ့ ဆက္ဆံေရးဟာ လူထုနဲ႔အစုိးရၾကားမွာ ႀကီးမားတဲ့ ယုံၾကည္မႈ ကုိ ျဖစ္ထြန္းေစပါတယ္။ ဒီအျပင္လည္း ဒီလိုေဆာင္ရြက္မႈေၾကာင့္ ကမ႓ာနဲ႔ခ်ီတဲ့ အစုိးရသတင္း အခ်က္ အလက္ ျဖန္႔ေဝရာ ဌာနႀကီးအျဖစ္လည္း ျဖစ္ေနမွာျဖစ္သလုိ မိမိတုိ႔အစုိးရ ဘာေတြလုပ္တယ္ ဆုိတာ ကို ေနရာစုံကေန အခ်ိန္မေရြး သိရွိေနႏုိင္ၿပီး ကမၻာအႏွံ႔က မိမိတို႔ ႏုိင္ငံသားေတြရဲ႕ လုပ္ငန္း ေဆာင္ တာေတြကုိ အစုိးရက ထိန္းခ်ဳပ္ကုိင္တြယ္ ေဆာင္ရြက္ေနခြင့္လည္း ရရွိေနမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ အစိုးရ ရဲ႕ႏိုင္ငံေရး ေပၚလစီမ်ားနဲ႔ ကတိကဝတ္မ်ားအတြက္ လက္ေတြ႕ အေကာင္အထည္ေဖာ္ရာ မွာ ျပည္သူ လူထုရဲ႕ ပူေပါင္းပါဝင္မႈကို e-Government လုပ္ငန္းစဥ္မ်ားကေနတစ္ဆင့္ ထိထိေရာက္ေရာက္ သယ္ေဆာင္ အေကာင္အထည္ ေဖာ္ႏုိင္ၾကပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ျပည္သူလူထု စိတ္ေက်နပ္မႈကို ေပး စြမ္းႏုိင္မႈဟာ အစုိးဝန္ေဆာင္မႈမ်ား ျဖစ္တဲ့ e-Government ေဆာင္ရြက္ခ်က္မ်ားက အဓိက က်ပါတယ္။ စိတ္ေက်နပ္မႈ ေပးႏုိင္မႈက တုိင္းျပည္လူထုအေနျဖင့္ အစုိးရအေပၚ ပုိမုိအားကုိးအားထား ေဆာင္ရြက္ႏုိင္ တယ္လုိ႔ ျမင္တာေၾကာင့္ အထူးအက်ဳိးရွိတဲ့ လုပ္ငန္း ျဖစ္ပါတယ္။ ျပည္သူတစ္ဦးခ်င္းစီ လြတ္လြတ္လပ္လပ္ ပါဝင္ႏုိင္တဲ့ e-Government လုပ္ငန္းစဥ္ေတြက နည္းပညာ တုိးတက္ျပန္႔ပြားေရးနဲ႔ ျပည္သူလူထု တစ္ဦး ခ်င္းစီအတြက္ အသိပညာ တုိးတက္လာေစေရးအတြက္ အေထာက္အကူ ေပးႏုိင္ပါတယ္။ ဒီဂ်စ္တယ္ ယဥ္ပါးမႈဟာ e-Government ေဆာင္ရြက္ခ်က္အတြက္ အျပန္အလွန္အက်ဳိး ျဖစ္ထြန္းေစသလုိ ပညာေရး က႑အတြက္ အခြင့္အလမ္း အသစ္ေတြကို ေဆာင္ယူလာႏုိင္ပါတယ္။ စကၠဴျဖင့္ အေျခခံေဆာင္ရြက္တဲ့ လုပ္ငန္းစဥ္မ်ား ေလ်ာ့နည္းသြားျခင္း၊ အခ်ိန္ကုန္ သက္သာျခင္း၊ သီးျခားထပ္မံ ကုန္က်မႈမ်ား၊ လမ္းစရိတ္ ႏွင့္ သီးၿခား ဝန္ေဆာင္ခမ်ား ေပးအပ္ရတဲ့အတြက္ ကုန္က်မႈ မ်ား ေလ်ာ့နည္း သြားျခင္းတို႔က e-Government မွ ေပးအပ္တဲ့ ဝန္ေဆာင္မႈေတြကို ပိုမိုအသုံးျပဳဖုိ႔ ေစ့ေဆာ္ေပးပါတယ္။ ဒီအျပင္ စကၠဴအသုံးျပဳမႈ ေလ်ာ့နည္း က်ဆင္းသြားတဲ့အတြက္ ႐ုံးလုပ္ငန္းမ်ားအတြက္ အသုံးစရိတ္မ်ား က်ဆင္းသြားႏုိင္ၿပီး အက်ဳိးဆက္အျဖစ္ အစုိးရ အသုံးစရိတ္မ်ား ေလ်ာ့ခ်ရာမွာ ထိေရာက္တယ္လုိ႔ ဆုိႏုိင္ပါတယ္။ ပတ္ဝန္းက်င္ ထိန္းသိမ္းေရး ေဆာင္ရြက္ခ်က္ တစ္ခုအျဖစ္လည္း လက္ခံလာတာေၾကာင့္ ကမ႓ာတလႊားမွာ Paperless Office လို႔ေတာင္ တင္စား ေခၚေဝၚလာၾကပါတယ္။ တခ်ဳိ႕ႏုိင္ငံေတြဆုိ e-Government လုပ္ငန္းစဥ္ေတြကတစ္ဆင့္ စီးပြားေရးလုပ္ငန္း ေၾကာ္ျငာမ်ား ထည့္သြင္းျခင္း ကို ေဆာင္ရြက္ၾကတဲ့အတြက္ စားသုံးသူ တုိက္႐ိုက္ထိေတြ႕ ေၾကာ္ျငာႏုိင္တဲ့ ထိေရာက္တဲ့ ေၾကာ္ျငာ လမ္းေၾကာင္း တစ္ခုအျဖစ္ အက်ဳိးရွိရွိ အသုံးျပဳေနၾကတာကိုလည္း ေတြ႕ရပါတယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ သက္ဆုိင္ရာ ဌာနမ်ားကို သီးျခား ဝင္ေငြလမ္းေၾကာင္းတစ္ခု တုိးလာေစပါတယ္။ ဒီလုိေကာင္းက်ဳိးေတြ အမ်ားအျပားက e-Government ေဖာ္ေဆာင္ၿပီးတဲ့အခါမွာ ဆက္လက္ ထြက္ေပၚလာႏုိင္ပါတယ္။

ဆုိးက်ဳိးမ်ား 

e-Government ကုိ တြင္တြင္က်ယ္က်ယ္ သုံးလာရင္ေတာ့ နည္းပညာ ပါဝင္လာသလုိ ဒီဂ်စ္တယ္ပစၥည္းေတြကို အဓိက အားကုိးအားထား အသုံးျပဳရတာေၾကာင့္ လွ်ပ္စစ္ကုိ ပိုမိုသုံးစြဲဖုိ႔ လုိအပ္မွာျဖစ္တဲ့အတြက္ အေျခခံ လွ်ပ္စစ္ဓါတ္အား လုိအပ္ခ်က္ေတြ ပုိမိုလာႏုိင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ e-Government လုပ္ေဆာင္ရြက္ရာမွာ ျပန္ျပည့္ျမဲ စြမ္းအင္က႑အတြက္ကို တစ္ၿပိဳင္တည္း ထည့္သြင္းစဥ္းစားၿပီး လုိအပ္လာမည့္ လွ်ပ္စစ္က႑ အသုံျပဳမႈအတြက္ ႀကိဳတင္ စီမံသင့္ပါတယ္။ ဒီဂ်စ္တယ္ ပစၥည္းေတြအေပၚ အလြန္အမင္း မွီခုိအားအထားလာမႈဟာ လူေတြရဲ႕ စြမ္းေဆာင္ရည္ တခ်ဳိ႕အေပၚ ထိခိုက္မႈ ရွိပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ ထုိင္ရာမထ ျပဳလုပ္ႏုိင္တဲ့ နည္းပညာမ်ားေၾကာင့္ အေမရိ ကန္နဲ႔ ကိုရီးယားတုိ႔မွာ သီးသန္႔ေလ့က်င့္ခန္း မလုပ္ႏုိင္တဲ့ သူအမ်ားစုဟာ အဝလြန္ေရာဂါလုိ ေရာဂါေတြ ခံစားလာၾကပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ က်န္းမာေရး အသိေပးေဆာင္ရြက္မႈေတြ လုပ္ေဆာင္ဖုိ႔လည္း လုိပါတယ္။ ယေန႔ကာလေတြမွာေတာ့ လူမႈကြန္ရက္ေတြကတစ္ဆင့္ မိတ္ေဆြ သူငယ္ခ်င္း ဖြဲ႕ျခင္းမ်ားဟာ လည္း ျပင္ပေလာကနဲ႔ အဆက္အဆံ ပ်က္ေစတဲ့ ျပႆနာအခ်ဳိ႕ ေပၚထြက္လာ တာကို ေတြ႕ရ ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ e-Government ေဖာ္ေဆာင္ရာမွာ ေပးအပ္တဲ့ ဝန္ေဆာင္မႈေတြကို လူမႈကြန္ရက္နဲ႔ ခ်ိတ္ဆက္ ေဆာင္ရြက္ရတဲ့ လုပ္ငန္းေတြအဖုိ႔ သတိထားသင့္တဲ့အခ်က္ ျဖစ္လာပါတယ္။ အခ်က္အလက္မ်ားဟာ Network မ်ားအတြင္း နည္းေပါင္းစုံနဲ႔ ျဖတ္သန္း စီးဆင္းေနရတဲ့ အတြက္ ျပည္သူ တစ္ဦးျခင္းရဲ႕ လုံၿခံဳေရး အသိပညာဟာလည္း အေရးပါလာပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အခ်က္ အလက္မ်ား ေပါက္ ၾကားျခင္းဟာ စီးပြားေရး၊ လူမႈေရးနဲ႔ ႏုိင္ငံေရးက႑ေတြမွာ ဆုံး႐ႈံးမႈ ျဖစ္ေစႏုိင္ပါတယ္။ အစုိးရအခ်က္ အလက္မ်ား ေပါက္ၾကားမႈႏွင့္ Cyber Attack ကဲ့သို႔ေသာ ႏုိင္ငံေတာ္အဆင့္ ထားရွိရတဲ့ ကာကြယ္ေရး လုံၿခံဳေရးဆုိင္ရာမ်ား လုိအပ္လာပါတယ္။ အေမရိကန္နဲ႔ တ႐ုတ္တို႔ဟာ ယခုအခါ ဒီလုိ Cyber Attack တုိက္ခုိက္မႈကုိ ႏုိင္ငံတစ္ႏုိင္ငံနဲ႔ တစ္ႏုိင္ငံ စစ္မက္ျဖစ္ပြားတဲ့ အယူအဆအျဖစ္ ခံယူထားၿပီး မိမိတို႔ႏုိင္ငံရဲ႕ အခ်က္အလက္ လုံၿခံဳေရးနဲ႔ e-Government စနစ္မ်ား အႏၲရာယ္ မက်ေရာက္ေစေရးကို အဓိကထား ေဆာင္ရြက္ေနၾကရပါတယ္။ e-Government လုပ္ငန္းအေနျဖင့္ Online ေသာ္လည္းေကာင္း Offline ေသာ္လည္းေကာင္း Network ေတြ ခ်ိတ္ဆက္ထားျခင္းဟာ Cyber Attack တုိက္ခုိက္မႈအတြက္ လမ္းပြင့္သလို ျဖစ္ေနၿပီး အျမဲ ၿခိမ္းေခ်ာက္ခံေနရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ သုိ႔အျပင္ ျပည္သူတစ္ဦး တစ္ေယာက္ရဲ႕ အခ်က္အလက္ လုံၿခံဳေရး အာမခံမႈကို အစုိးရအေနနဲ႔ တုိက္႐ုိက္ အာမခံထားေပးဖို႔ လုိအပ္သလုိ ဒီလုိ အာမခံခ်က္ကသာ ႏုိင္ငံသားေတြအေနနဲ႔ အစုိးရနဲ႔ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္တဲ့ e-Government အစီအစဥ္ေတြမွာ စိတ္ခ်ယုံၾကည္စြာနဲ႔ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ႏုိင္ၾကမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလုိသာ မျဖစ္ခဲ့ရင္ ႏုိင္ငံ သား တစ္ဦးျခင္းစီရဲ႕ လုံၿခဳံေရးအရ အစုိးရြံ႕မႈဟာ e-Government အစီအစဥ္အတြက္ ေမာင္းႏွင္ အားကို ေလ်ာ့ပါးသြားေစမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

e-Government ဘာေၾကာင့္ လုပ္သင့္သလဲ

e-Government ကို ဘာေၾကာင့္ အေကာင္အထည္ ေဖာ္သင့္ၾကသလဲလုိ႔ တခ်ဳိ႕ ကေမးပါတယ္။ ဒီလို ေၿပာရာမွာ ရည္ရြယ္ခ်က္မ်ဳိးစုံလည္း ရွိႏုိင္ေပ မယ့္ ေခတ္ နဲ႔ ေလ်ာ္ညီ တဲ့ ေဆာင္ ရြက္ခ်က္ တစ္ခု ထက္ ပုိ မျမင္တဲ့သူေတြလည္း ရွိေကာင္းရွိမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ အမွန္က ေခတ္နဲ႔ ေလ်ာ္တယ္လုိ႔ ဆုိတာ ထက္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲသင့္တဲ့ အစုိးရ အစိတ္အပုိင္းတစ္ခု ျဖစ္သလုိ လူတန္းစားမ်ဳိးစုံရွိတဲ့ ႏုိင္ငံေတာ္ တစ္ခုအတြက္ တုိးတက္လွ်င္ျမန္လာတဲ့ လူဦးေရနဲ႔အတူ လုိက္ပါေဆာင္ရြက္ရာမွာ မွန္ကန္ျမန္ဆန္တဲ့ ဝန္ေဆာင္မႈနဲ႔ ေပးအပ္ႏုိင္တဲ့ လုပ္ငန္းတစ္ခုအျဖစ္က ပုိမ်ားမယ္ထင္ပါတယ္။ အခ်ိန္နဲ႔အမွ် အေရးပါလွတဲ့ တန္ဖုိးေတြကို အခ်ည္းႏွီး မျဖစ္ေစဘဲ လုပ္ငန္းေဆာင္ရြက္ ၿပီးေျမာက္ေစဖုိ႔လည္း ျဖစ္ပါတယ္။ e-Government လုပ္ငန္းစဥ္မ်ားဟာ က်ယ္ျပန္႔ပါ တယ္။ ႏုိင္ငံတစ္ခုလုံးရဲ႕ မည္သည့္ေနရာကမဆုိ ဝင္ေရာက္ ပတ္သက္ေနႏုိင္ပါတယ္။ အားလုံးသိၿပီး ျဖစ္တဲ့ အတုိင္း သတင္းအခ်က္အလက္ ျမန္ဆန္မႈရဲ႕ ထိေရာက္ႏုိင္စြမ္းအျပင္ ရလဒ္ျမန္ ဆန္မႈဟာ ႏုိင္ငံေရး စီးပြားေရးနဲ႔ လူမႈေရးက႑ေတြမွာ အေရးပါတဲ့ အခန္းကေန ပါဝင္ ပတ္သက္ေန တာေၾကာင့္ e-Government လုပ္ငန္းစဥ္မ်ား တုိးတက္ ေအာင္ျမင္လာ တာနဲ႔အမွ် လူမႈစီးပြားေရး လုပ္ငန္းေတြကုိ အတုိင္းအတာတစ္ခုအထိ ႐ုိက္ခတ္ ေအာင္ျမင္ေစႏုိင္ မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ အရင္က ပန္းဆုိး တန္းလမ္းေပၚမွာ တစ္ေနကုန္ေအာင္ ေစာင့္ဆုိင္းရတဲ့ ျပည္ပထြက္ခြာခြင့္ D-form ေလ်ာက္ထားျခင္းကို ယခုအခါ အြန္လုိင္း ကတစ္ဆင့္ လုပ္ကိုင္ႏုိင္တဲ့အတြက္ အခ်ိန္ေတြ အမ်ားႀကီး သက္သာသြားတယ္ဆုိတာ e-Government လုပ္ငန္းစဥ္ တစ္ခုရဲ႕ ေအာင္ျမင္တဲ့ ရလဒ္တစ္ခု ဆုိတာျမင္ႏုိင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလုိမ်ဳိး ရလဒ္ေတြကို အစုိးရလုပ္ငန္းေတြရဲ႕ အစိတ္အပုိင္း ေတာ္ေတာ္ မ်ားမ်ားမွာ လုပ္ႏုိင္စြမ္းေလေလ တုိင္းျပည္က ျပည္သူ လူထုနဲ႔ အစုိးရအတြက္ အခ်ိန္ပုိမ်ားမ်ား ထြက္ လာေလေလပါဘဲ။ အခ်ိန္ပို ထြက္လာၿပီး လုပ္ငန္း တြင္က်ယ္ လာျခင္းက တုိင္းျပည္ရဲ႕ စီးပြားေရးနဲ႔ တျခားေသာ တုိးတက္ေရးလုပ္ငန္း မ်ား ေဆာင္ ရြက္ဖုိ႔အတြက္ အေထာက္အပံ့ေကာင္းေတြ ရရွိ လာေလေလ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ e-Government အေကာင္ အထည္ေဖာ္ေရးဟာ ဒီကေန႔ေခတ္မွာ လုံးဝကို ၿဖစ္သင့္ျဖစ္ထုိက္တဲ့ တာဝန္တစ္ရပ္ ၿဖစ္လာပါ တယ္။ ေနာက္ဆုံး အေရးပါဆုံးအခ်က္ ကေတာ့ ျပည္သူလူထု လက္ခံေဆာင္ရြက္ႏုိင္ေရးအတြက္ ဘယ္ အတုိင္းအတာအထိ ေဆာင္ရြက္ေပး ရမယ္ဆုိတာ အစုိးရမ်ား အေနျဖင့္ ေမးခြန္းထုတ္စရာ ျဖစ္လာပါတယ္။ ၂၀၁၁ အေရာက္မွာေတာ့ လူတစ္ဦးခ်င္း တစ္ေယာက္ျခင္း ရဲ႕ အေျခခံရပုိင္ခြင့္ျဖစ္တဲ့ လူ႔အခြင့္အေရးမွာ အင္တာနက္ကုိ လြတ္လပ္စြာ အသုံးျပဳေရးဟာ အခြင့္အေရး တစ္ခုအျဖစ္ ပါဝင္လာတဲ့အတြက္ e-Government လုပ္ငန္းစဥ္မ်ားအတြက္ ျပည္သူတစ္ဦးခ်င္းစီရဲ႕ ရပိုင္ခြင့္အရ ဘယ္လုိက႑ေတြအေပၚ အက်ဳိးရွိရွိ လုံလုံၿခံဳၿခံဳ အသုံးခ်ခြင့္ ေပးမယ္ဆုိတာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ e-Government ဟာ အခ်က္ အလက္ေတြရဲ႕ တန္ဖုိးျဖစ္ပါတယ္။ ဒီတန္ဖုိးကုိ ေပးဆပ္ႏုိင္ဖုိ႔ အေကာင္အထည္ေဖာ္ျခင္းဟာ လူသား အခြင့္အေရးကုိ တစ္ဖက္တစ္လမ္းမွ တုိးတက္ေအာင္ ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ျခင္းလည္း ျဖစ္လာပါေတာ့ တယ္။